Koncepcja możliwości kształtowania bioretencji w zlewni Serafy z wykorzystaniem analiz przestrzennych naturalnych dróg spływu wód opadowych
autor:
KRZYSZTOF MUSZYŃSKI, IZABELA GODYŃ, ANNA PORĘBSKA, KINGA RACOŃ-LEJA
ORCID ID:
0000-0003-0073-789X, 0000-0002-2749-1167, 0000-0001-7939-9947, 0000-0003-4762-8404
Numer miesięcznika:
7-8/2021 Instal s. 59-65
DOI:
DOI 10.36119/15.2022.7-8.8
Postępująca urbanizacja oraz zmiany klimatyczne sprawiły, że w wielu miastach nasila się występowanie
poważnych zagrożeń powodziami rzecznymi i opadowymi. Powszechnie stosowane zabiegi w ochronie przed
powodzią mają charakter rozwiązań technicznych, dominują postępowania ograniczające zagrożenie w miejscach wylewów w dolnych partiach zlewni. Tymczasem na występowanie zagrożenia powodziowego ma wpływ
cała zlewnia położona powyżej. Jednym z istotnych rozwiązań ograniczania zagrożenia powodziowego jest
przywracanie i rozwój retencji, w tym retencji naturalnej – bioretencji. Proponowane w niniejszej pracy podejście zlewniowe pozwala na rozwiązywanie problemów „u źródła” ich powstawania. Metoda uwzględnia analizy stanu bioretencji i opracowania koncepcji jej rozwoju, które bazuje na ocenie uszczelnienia, spływu
powierzchniowego oraz istniejących terenów zielonych. W ramach niniejszej pracy poddano analizie fragment
zlewni rzeki Serafa w Krakowie i Wieliczce w zakresie istniejących zasobów naturalnej retencji, możliwości
odtworzenia ciągłości naturalnych dróg spływu i bioretencji w celu minimalizacji zagrożenia od powodzi.
Przykładowa aplikacja zaproponowanego narzędzia opartego na ogólnie dostępnych danych i oprogramowaniu pokazuje możliwość uwzględnienia w praktyce przybliżonych zależności procesu opad-retencja-odpływ
w obszarze miasta, w efekcie pokazując jak rozwój bioretencji w wyżej położonych obszarach może wpłynąć
na redukcję zagrożenia powodziowego na terenie Bieżanowa. Szacunkowe obliczenie wielkości spływu
powierzchniowego powstającego w każdym obrębie ewidencyjnym i zagregowanie spływów z obrębów zlokalizowanych powyżej może dostarczyć urbanistom niezbędnych informacji do prac studialnych dla potrzeb planowania przestrzennego, w tym rozwoju zieleni.
Słowa kluczowe:
Informacje o autorach:
dr inż. Krzysztof Muszyński https://orcid.org/0000-0003-0073-789X, dr inż. Izabela Godyń https://orcid.org /0000-0002-2749-1167
– Katedra Geoinżynierii i Gospodarki Wodnej, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Krakowska,
dr inż. arch. Anna Porębska https://orcid.org/ 0000-0001-7939-9947 – Katedra Architektury Miejsc Pracy Sportu i Usług, Wydział
Architektury, Politechnika Krakowska,
dr hab. inż. arch. Kinga Racoń-Leja, prof. PK, https://orcid.org/ 0000-0003-4762-8404 – Katedra Urbanistyki i Architektury Struktur
Miejskich, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska. Adres do korespondencji: krzysztof.muszynski@pk.edu.pl