Pompy ciepła – Poradnik

Opis

Pierwsze wydanie książki ukazało się we wrześniu 1966 r., a drugie w październiku 1999 r. Od tego czasu wiele zmieniło się w dziedzinie zastosowania pomp ciepła zarówno w Polsce, jak i świecie.
W wielu krajowych zakładach rozpoczęto produkcję lub rnontaż pomp ciepła, które stają się coraz popularniejszym źródłem ciepła, szczególnie w budownictwie rozproszonym i małych zakładach przetwórczych.
Sprężarkowe pompy ciepła wytwarzane w kraju nie ustępują pod względem energetycznym, funkcjonalnym i estetycznym wyrobom renomowanych firm zagranicznych, przy znacznie niższej cenie. Wiosną 2002 r. powstało Polskie
Stowarzyszenie Pomp Ciepła, które podjęło próbę skonsolidowania rynku pomp ciepła w Polsce. Stowarzyszenie to uruchomiło Punkt Konsultacyjny Pomp Ciepła oraz dąży do stworzenia bazy danych wykorzystania pomp ciepła w kraju.
Sprawa zastosowania pomp ciepła w Polsce została również usankcjonowana prawnie. Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. Nr 54, poz. 348) pompy ciepła zostały zaliczone do niekonwencjonalnych źródeł ciepła, które powinny być uwzględnione w planach zagospodarowania przestrzennego gmin. Jednak nadal nie opracowano regulacji prawnych w postaci rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy w zakresie formalnych uwarunkowań budowy i eksploatacji pomp ciepła, a głównie gruntowych źródeł ciepła niskotemperaturowego.
W ostatnich latach zbiór Polskich Norm został wzbogacony dużą liczbą norm PN-EN dotyczących instalacji ziębniczych i pomp ciepła; istotne ustalenia tych norm zostaną omówione w następnych rozdziałach książki.
Problem wykorzystania pomp ciepła, jako ekologicznego źródła ciepła na potrzeby budownictwa, znalazł się również w Dyrektywie Europejskiej 2002/91/WE dotyczącej jakości energetycznej budynków. Artykuł 5 tej dyrektywy zobowiązuje kraje członkowskie do podjęcia działań niezbędnych do zapewnienia minimalnych wymagań charakterystyki energetycznej, określonych w art. 4, w odniesieniu do budynków nowych. W przypadku budynków nowych o łącznej powierzchni użytkowej powyżej 1000 m2, kraje członkowskie powinny zapewnić, aby przed rozpoczęciem budowy analizowane były możliwości techniczne, środowiskowe i ekonomiczne zastosowania takich alternatywnych systemów zaopatrzenia w energię, jak:
– zdecentralizowane systemy dostawy energii oparte na energii odnawialnej,
– skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła,
– ogrzewanie lub chłodzenie lokalne lub blokowe, jeśli jest dostępne,
– pompy ciepła.
Zastosowanie odnawialnych źródeł energii staje się coraz bardziej istotnym wymogiem współczesnej energetyki i ekologii. Obecnie, przy łatwym dostępie do światowych technologii i najnowszych urządzeń energetycznych, barierą zastosowania pomp ciepła w Polsce są względy ekonomiczne. Jednak dzięki właściwej polityce finansowej niektórych państw, oferujących nisko oprocentowane kredyty na inwestycje proekologiczne, a niekiedy bezzwrotne dotacje na te cele, czas zwrotu nakładów na instalacje z pompami ciepła uległ znacznemu skróceniu. Również w Polsce, dzięki inicjatywie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Banku Ochrony Środowiska, zostały stworzone względnie korzystne warunki inwestowania w proekologiczne przedsięwzięcia, a m.in. w instalacje z pompami ciepła.
W naszym kraju, podobnie jak w innych państwach o gospodarce rynkowej, pompy ciepła mają zarówno zagorzałych zwolenników, jak i przeciwników używających różnych, często nieracjona1nych argumentów przemawiających za lub przeciw stosowaniu tych urządzeń. Jest jednak oczywiste, że dzięki unowocześnianiu konstrukcji i wykorzystaniu ostatnich osiągnięć techniki i technologii, a głównie elektroniki, znacznie wzrosła energetyczna efektywność, a także niezawodność pomp ciepła.
Zdarzają się również przypadki niewłaściwie pracujących pomp ciepła, co jest najczęściej spowodowane błędami popełnionymi przy projektowaniu i wykonywaniu instalacji pozyskiwania ciepła niskotemperaturowego (głównie
gruntowych wymienników ciepła) oraz instalacji odbiorczych. Mam nadzieję, że informacje podane w trzecim, zmienionym i rozszerzonym wydaniu poradnika przyczynią się do ograniczenia liczby tych niekorzystnych przypadków.